Okul Çağı Çocuklarında Beslenme
Her yaş grubuna göre besin çeşitleri planlanmaktadır. Sağlıklı beslenme besin çeşitliliğine dayalı olmaktadır. Okul çağı çocuklarında beslenme konusunda profesyonel danışmanlık sunan Diyetisyen Dilara Karaca olarak merkezimizde farklı özelliklere sahip kişiler için kişiye özgü beslenme ve diyet programları hizmetleri verilmektedir. Her yaş grubu ve kişinin yapısal özelliklerine göre beslenme planı hazırlanır. Okul çağı çocukları için hazırlanan beslenme programlarında en iyi diyetisyen olarak hizmet vermekteyiz.
Okul çağı dönemi psikolojik fizyolojik ve sosyal gelişimin hızlı olduğu önemli bir dönemdir. Bu dönemde çocukların yaşam boyunca elde edebilecekleri davranışlar büyük ölçüde oluşmaktadır. Bu dönemde çocuklara ve genç yetişkinlere sağlıklı beslenmenin yaşam biçimi olarak kazandırılması gerekmektedir. Sağlıklı yaşam bilincinin yerleştirilmesi oldukça önemlidir. Böylece yetişkinlik döneminde ortaya çıkabilecek olan hastalıklar önlenir. Yaş guruplarına göre fiziksel aktivite ve okul çağı çocuklarında beslenme programları belirlenmelidir.
Besin Öğeleri
İstanbul diyetisyen merkezimizde okul çağındaki çocukların beslenme programlarını hazırlarken besin grupları dikkate alınmaktadır. Besinler içermiş oldukları besin değerlerine ve öğelerine şunlardan oluşmaktadır:
- Süt grubu
- Et, yumurta, kuru baklagiller grubu
- Sebze ve meyve grubu
- Ekmek ve tahıl grubu
Çocuklar süt grubundan 3 porsiyon almalıdır. Süt grubunda peynir, ayran, süt ve yoğurt vardır. Günlük tüketilmesi gereken miktar 2 ya da 3 porsiyon olmaktadır. Üstelik süt grubu kalsiyum protein fosfor sağlar. Çocukların diş, kas ve kemiklerine güçlü olması için gerekli vitaminleri sağlar. Ayrıca B12 kaynağıdır.
Et, yumurta ve kuru baklagiller grubu içerisinde yumurta, tavuk, balık, kırmızı et, kuru baklagiller, yağlı tohumlar bulunmaktadır. Günlük tüketim için 2-3 porsiyon uygundur. Demir, protein, B vitaminleri ve mineraller vardır. Kan yapar. Güçlü kaslar için oldukça önemlidir.
Sebze ve meyve grubunda taze sebze, taze meyve vardı. Günlük en az 5 porsiyon tüketilmesi gerekmektedir. Bu grup içerisinde A vitamini, B vitamini, C vitamini, potasyum, kalsiyum, magnezyum, E vitamini vardır.
Ekmek ve tahıl grubu içinde çavdar, mısır, pirinç, buğday, yulaf gibi tahıl ürünleri, bulgur, makarna, bulgur unları, şehriye yer almaktadır. Günlük tüketilmesi gereken miktar 6-9 porsiyondur. Bu grup içerisinde demir, B grubu vitaminleri, protein, çinko ve posa bulunmaktadır. Özellikle fiziksel aktiviteleri için çocuğa gerekli enerjiyi verir.
Okul Çağı Çocukları İçin Sağlıklı Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Çocukken kazanılacak olan sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve yaşam tarzı ileride ortaya çıkabilecek olan hastalıkların önlenmesi için oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Örneğin damar sertliği, koroner kalp hastalıkları, kanser hastalıkları ya da şeker hastalığı gibi birçok hastalığın başlangıcı çocuk dönemindeki yanlış okul çağı çocuklarında beslenme kaynaklıdır. Bu yüzden çocukların sağlıklı beslenmesine dikkat edilmesi gereken diyetisyen tavsiyesi şunlardır:
- Çocukların beslenme ile aldıkları enerjiyi gün içerisinde sarf ettikleri enerjiye eşit olması gerekir.
- Çocukların beslenmesinde vitamin tabletleri ve şurupları tercih etmemek gerekir.
- Yemek sırasında yalnız bırakılan çocuklar yanlış beslenir.
- Besin seçimi yaparken sosyal medya sınıf sosyal medyanın etkisine dikkat etmek gerekir.
Çocuklar beslenirken öğretmenleri, okul arkadaşları, sosyal medyadan oldukça fazla şekilde etkilenmektedirler. Okul çağı çocuklarında beslenme oldukça önemli bir konudur. Özellikle hangi besine ne miktarda ihtiyacı olduğunun bilinmemesi, besinlerin yanlış hazırlanması, yanlış hatalı uygulamalar ile ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Ayrıca çocuklarda yeterli ve dengeli beslenmenin en temel kavramı enerji ve protein gereksinimidir. Yani protein hem enerjiyi yeterli bir şekilde çocuk almalıdır.
Enerji gereksinimi fiziksel aktivite, vücut ağırlığı, cinsiyet, yaş, bazal metabolizma, ergenlik, büyüme hızı gibi değişikliklere bağlı olan bir gereksinimdir. Çocuğun aldığı enerji miktarı tüketime eşit olmalıdır. Eğer çocuğun şişmanlama eğilimi varsa enerji alımını azaltmak ve fiziksel aktivitelerini arttırmak gerekmektedir. Ayrıca bilgisayar, internet, tablet ya da televizyon başında geçirilen zaman sınırlandırılmalıdır. Bununla birlikte çocuğun alacağı enerji vitamin ve mineral ve proteinler doğal yollardan alınmalıdır. Vitamin tabletleri ya da şurupları tercih etmemek gerekmektedir.
Okul Çağı Çocuklarında Beslenme Programında Olması Gereken Gıdalar
Kesinlikle okul çağı çocuklarında beslenme programında sebze meyve tahıl ürünleri ile beslenme programı hazırlanmalıdır. Trans yağlar, rafine, tahıl ürünleri şeker katkılı gıda ya da tuz tüketimlerinin az kullanılmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Kuru baklagiller, tavuk, et, balık eti, yağı az olan süt ve süt ürünleri tahıl ürünleri gibi gıdalar diyette mutlaka olması gereken gıdalardır.
Yemek esnasında çocuğu yalnız başına bırakmamak oldukça önemlidir. Çünkü çocuk yalnız kaldığında yanlış beslenme alışkanlıkları ortaya çıkabilir. Örneğin çocukta abur cubur ve fast-food gibi bir beslenme alışkanlığı ortaya çıkabilir. Bu da ileride reflü hastalığı, obezite, hipertansiyon gibi çeşitli hastalıklara yol açar.
Okul çağındaki çocuklar genellikle kahvaltı etmeden okula giderler. Fakat bu alışkanlığını değiştirilmesi oldukça önemlidir düzenli kahvaltı eden çocukların hafızaları daha iyi olur. Diyetisyen önerisi kapsamında aktif bir şekilde hizmet veren merkezimizde sağlıklı okul çağı çocuklarında beslenme planları hazırlanırken çocukların beslenme programlarında mutlaka olması gerekenler şunlardır: Balık, tavuk, et, kuru baklagiller, yağlı tohumlar ve yumurta. Ayrıca yağlar ve şekerler çok az kullanılmalıdır. Sebze ve meyve grubu 46 porsiyon; yoğurt, süt ve peynir grubu 23 porsiyon; tavuk, pirinç, ekmek ve makarna grubu ise 69 porsiyon olmalıdır.
Okul Çağı Beslenmenin Önemi
Okul çağı çocukların beslenme alışkanlığının geliştiği önemli bir dönemdir. Bu dönemde çocuklar ev dışında arkadaşları ile yemek yemeye başlarlar. Özellikle sosyal büyüme, bilişsel ve fiziksel gelişmenin hızlandığı bir dönemdir. Aynı zamanda bu dönemde çocukların sorumlulukları artmaktadır. 6 ile 17 yaş arasındaki çocukları kapsamaktadır. Ayrıca okul çağı çocuklarında beslenme, cinsiyete, yaşa, vücut ağırlığına ve fiziksel aktivite durumuna göre belirlenmektedir.
Okul çağı çocuklarında beslenme hedefleri şunlardır:
- Okul başarısını arttırmak
- Gelişimini ve normal büyümesini sağlamak
- Çeşitli ve sitelerden tüketmesine en sağlamak
- Bağımsız bir beslenme davranışına geçmek
Okul çağı çocuklarında beslenme ile ilgili paylaşımlar için Dilara Karaca’yı Instagram‘da takip edebilirsiniz!